Znana już była w 1936 roku, ale dokładnie przebadano ją dopiero 1949 roku. Powstała w wyniku rozpuszczania się marmuru i jest wciąż żywą jaskinią, a więc taką w której proces rozpuszczania wciąż trwa, a szata naciekowa cały czas się tworzy. Jej cechą charakterystyczną są wąskie korytarze. Owe korytarze krzyżując się tworzą wysokie sale. Jaskinia na Pomezi czyli na Pograniczu posiada bardzo bogatą szatę naciekową. Zobaczymy tu stalaktyty, stalagmity, stalagnaty, wapienne „wodospady” czy draperie i to wszystko nazywa się tak jak podpowiadała fantazja a więc posiada swoje skojarzeniowe nazwy.